Het capaciteitstarief: wat verandert er?

Vanaf 2023 vervangt in Vlaanderen het capaciteitstarief voor een deel de huidige netwerkkosten. Dat systeem zou goedkoper moeten zijn voor velen en ons netwerk minder belasten. De overheid wil steeds meer inzetten om elektriciteit fossiele brandstoffen te laten vervangen. Om het netwerk te vrijwaren, moeten we ons gebruik aanpassen. Het capaciteitstarief helpt om bewuster om te gaan met elektriciteit. Nog een pluspunt: voor de meeste zou het goedkoper moeten zijn.

Hoe wordt het capaciteitstarief berekend?

Het capaciteitstarief berekenen gebeurt op basis van je piekvermogen. Als je een moment hebt waarop je veel energie tegelijk verbruikt, denk bijvoorbeeld strijken terwijl je wasmachine draait, je airco aanstaat en je tegelijk ook je elektrische auto oplaadt, dan zal je op daarvoor extra betalen.

Je digitale meter berekent elke 15 minuten je verbruik. Uit die verschillende metingen wordt op het einde van de maand de hoogste piek automatisch doorgestuurd naar je netbeheerder. Dat verbruik wordt dan omgezet van kwh naar kw. Zo weet je netbeheerder wat je grootste piek was van de maand.

Af en toe heb je natuurlijk gewoon wat meer elektriciteit nodig. Om te voorkomen dat één hoge piek je kosten torenhoog doen schieten, zal de VREG je capaciteitstarief berekenen op de gemiddelde maandpiek. Dat is het gemiddelde van de 12 voorafgaande maandpieken. Je betaalt wel altijd het minimum van 2,5 kwh als “piek”.

Hoe werkt het capaciteitstarief?

Vandaag betaal je gebaseerd op je verbruik. Een deel van je energiefactuur zal vanaf 2023 berekend worden op je piekvermogen, niet alleen op je verbruik. Hoe hoger die piek, hoe meer je betaald.

Voor een doorsnee gezin zal ongeveer zo’n 7% van de factuur op je piekvermogen gebaseerd zijn.

Hoe werkt het capaciteitstarief met een digitale teller?

Je netbeheerder weet wat je piekvermogen is door de digitale teller. Je digitale teller stuurt automatisch de data door naar je netwerkbeheerder, die dan op de basis van je pieken het gemiddelde berekend.

Hoe werkt het capaciteitstarief als ik een analoge teller heb?

Als je nog een analoge meter hebt wanneer het capaciteitstarief wordt ingevoerd, dan rekent je netbeheerder een forfaitair bedrag aan. Dat ligt nu op 2,5 kilowatt. De rest wordt aangevuld met een stuk dat gebaseerd is op je actuele verbruik.

Is het capaciteitstarief voordelig voor mij?

Waarschijnlijk wel!

Volgens een studie van de UGent zou minstens 60% van de bevolking minder betalen door het capaciteitstarief voor elektriciteit. De kans is groot dat jij daar dus ook tussen zit. Het systeem is vooral voordelig voor mensen die al heel wat hebben ingezet om meer met elektriciteit te doen. Heb je een warmtepomp, elektrische boiler of elektrische auto, zal je op termijn meer besparen dan wie nog aardgas blijft stoken.

Om te besparen, moet je wel een digitale teller hebben. Uiteindelijk moet elke teller digitaal worden. Voor een analoge meter wordt een forfaitair bedrag aangerekend, ook als je piek misschien lager ligt.

Ben je een kleine verbruiker die af en toe een piek hebben, zal je waarschijnlijk iets meer betalen.

Wat met nachttarief?

Vanaf 1 januari 2023 zal er geen onderscheid meer worden gemaakt tussen dag- en nachttarief. Het nachttarief voor de distributiekosten verdwijnt, maar voor de elektriciteitskosten blijft dit wel bestaan.

Wat als ik een sociaal tarief heb?

Als je een sociaal tarief hebt, dan gelden de nieuwe nettarieven niet voor jou. Jij blijft dus gebruik maken van het systeem dat je nu kent. Het sociaal tarief gebruikt namelijk een totaalprijs voor de kwh.

Heb ik met het capaciteitstarief iets aan zonnepanelen?

Absoluut. Onder het capaciteitstarief worden zonnepanelen zelfs nog voordeliger. Als je zonnepanelen tijdens de dag bijvoorbeeld 3 kwh opwekken en je tegelijk je met die energie je elektrische wagen oplaadt, zit je eigenlijk aan een nuloperatie, niet aan een piek.

Het capaciteitstarief en zonnepanelen zijn dus een goede combo. Door je verbruik te plannen op momenten waarop je zonnepanelen veel energie opwekken, belast je het netwerk minder. Ook goed om te weten: het piekvermogen gaat over de stroom die je afneemt, niet die je in het netwerk steekt. Je betaalt dus niet als je zonnepanelen energie aan het netwerk geven.

Heeft het capaciteitstarief effect op mijn elektrische auto?

Als je geen zonnepanelen hebt, zal je elektrische auto opladen waarschijnlijk een piek opwekken. Als je zonnepanelen hebt, kan je zoals hierboven vermeld, zorgen dat je jouw elektrische auto oplaadt als je zonnepanelen energie opwekken.